Πρόγραμμα Συνεδρίου

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ
ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΣΧΟΛΗ
ΤΟΜΕΑΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ
ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΣΧΟΛΗ
ΤΟΜΕΑΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ


Ο Άνταμ Σμιθ και ο Σκωτικός Διαφωτισμός
Adam Smith and the Scottish Enlightenment

18–20 Δεκεμβρίου 2009 / 18–20 December 2009


Κεντρικό Κτήριο Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών
Main Building, National and Kapodistrian University of Athens

Παρασκευή 18 Δεκεμβρίου 2009 / Friday 18 December 2009
Μεγάλη Αίθουσα Τελετών – Κεντρικό Κτήριο Πανεπιστημίου Αθηνών
Great Hall – Main Building, University of Athens



18.00-19.00: Εγγραφή / Registration


19.00-19.30: Χαιρετισμοί / Opening Addresses


Ιωάννης Καράκωστας, Αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών
Ioannis Karakostas, Vice-Rector of the University of Athens


Ιωάννης Γεροθανάσης, Πρύτανης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
Ioannis Gerothanassis, Rector of the University of Ioannina


Ευάγγελος Μουτσόπουλος, Ακαδημαϊκός, Ομότιμος Καθηγητής Φιλοσοφίας
Πρώην Πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών
Evangelos Moutsopoulos, Academician, Emeritus Professor of Philosophy
Former Rector of the University of Athens


Μαρίκα Θωμαδάκη, Κοσμήτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών
Marika Thomadaki, Dean of the School of Philosophy, University of Athens


Θεοδόσιος Πελεγρίνης, Πρόεδρος του Τμήματος Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και
Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών
Theodosius Pelegrinis, Head of the Faculty of Philosophy, Psychology &
Pedagogy of the University of Athens


Παναγιώτης Νούτσος, Διευθυντής του Τομέα Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου
Ιωαννίνων, Πρώην Αντιπρύτανης Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
Panagiotis Noutsos, Head of the Department of Philosophy of the University of Ioannina, Former Vice-Rector of the University of Ioannina


19.30-21.00 Εναρκτήρια συνεδρία/ Opening plenary session


Athanasia Glycofrydi-Leontsini, Professor of the University of Athens
Η πρόσληψη του σκωτικού Διαφωτισμού στην Ελλάδα
The Reception of the Scottish Enlightenment in Greece


Dionysios S. Drosos, Associate Professor of the University of Ioannina
Κοινωνία και κοινότητα στο όραμα του Άνταμ Σμιθ για τον Διαφωτισμό
Society and Community in Adam Smith’s Vision of the Enlightenment


Christopher Berry, Professor of the University of Glasgow
Smith's Science of Human Nature
Η σμιθιανή επιστήμη της ανθρώπινης φύσης


21.00 Δεξίωση, Κτήριο Κωστή Παλαμά, Ακαδημίας και Σίνα 48
Reception, Costis Palamas Building, Akademia & Sina 48



Σάββατο 19 Δεκεμβρίου 2009 / Saturday 19 December 2009

Πρωινές παράλληλες συνεδρίες / Morning parallel sessions 1Α-1Β, 09.00-11.00


ΠΑΡΑΛΛΗΛΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ 1α / PARALLEL Session 1A

Προεδρείο/Chairs: Petros Gemtos — Constantinos Boudouris
Χώρος διεξαγωγής/Location: Αμφιθέατρο Ι. Δρακόπουλος/Ι. Drakopoulos Amphitheatre

Ο Άνταμ Σμιθ και οι κοινωνικές επιστήμες / Adam Smith and the Social Sciences


09.00 - 09.20 Μιχαήλ Σκομβούλης/Μichael Skomvoulis (Université Paris I)
Το πρόβλημα Άνταμ Σμιθ ως πρόβλημα του Σκωτικού Διαφωτισμού: από τη θεωρία των ηθικών συναισθημάτων στη θεμελίωση των κοινωνικών επιστημών
The Adam Smith Problem as a Scottish Enlightenment’s Problem: from the TMS to the Foundation of the Social Sciences


09.20 - 09.40 Κωνσταντίνος Σιμόπουλος/Constantinos Simopoulos (Athens)
O Σμιθ ανάμεσα στη μαρξιστική οικειοποίηση και τη νεοφιλελεύθερη εκμετάλλευσή του
Adam Smith in between Marxist Appropriation and Libertarian Exploit


09.40 - 10.00 Μιχαήλ Μπαρτσίδης/Μichael Barzidis (Ph.D., University of Ioannina)
΄Οψεις διατομικής ανάλυσης στον κλασικό φιλελευθερισμό του Άνταμ Σμιθ Aspects of Transindividual Analysis in Smith’s Classical Liberalism


10.00 - 10.20 Βύρων Καλδής /Byron Kaldis (Hellenic Οpen University)
“A Remarkably Mute Theory” and the Multivocity of Adam Smith
Μια «ιδιαιτέρως βουβή θεωρία» και η πολυφωνία του Άνταμ Σιθ


10.20 - 10.40 Πέτρος Γέμτος/Petros Gemtos (University of Athens)
Σκωτικός Διαφωτισμός και κοινωνικές επιστήμες
Scottish Enlightenment and Social Sciences


10.40 11.00 Συζήτηση / Discussion

11.00-11.30 Διάλειμμα /Coffee Break

Σάββατο 19 Δεκεμβρίου 2009 / Saturday 19 December 2009
Πρωινές παράλληλες συνεδρίες / Morning parallel sessions 1Α-1Β, 09.00-11.00


ΠΑΡΑΛΛΗΛΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ 1Β / PARALLEL Session 1Β

Προεδρείο/Chairs: Craig Smith — Spyridon Tegos
Χώρος διεξαγωγής/Location: Νέο Αμφιθέατρο/New Amphitheatre

H κοινωνική και πολιτική φιλοσοφία του Σμιθ / Smith’s Social and Political Philosophy

09.00-09.20 David Raynor (University of Ottawa)
Adam Smith and “the True Old Humean” Philosophy
Ο Άνταμ Σμιθ και «η παλιά γνήσια χιουμιανή» φιλοσοφία

09.20-09.40 Richard Stalley (University of Glasgow)
Smith’s Doctrine of Resentment and Punishment
Η θεωρία του Σμιθ για τη μνησικακία και την τιμωρία

09.40-10.00 Αγγελική Χριστοδουλίδη-Μαζαράκη / Aggeliki Christodoulidi-Mazaraki (University of Athens)
Η διαμόρφωση ηθικών κανόνων στη «Θεωρία των ηθικών συναισθημάτων»
The Formation of Moral Rules in the «Theory of Moral Sentiments»

10.00-10.20 Θεόδωρος Γεωργίου/Theodore Georgiou (University of Athens)
Η επικοινωνιακή θεμελίωση της ηθικής ορθολογικότητας στο έργο του Άνταμ Σμιθ
The Communicational Foundation of Moral Rationality in Adam Smith

10.20-10.40 Μιχαήλ Ζουμπουλάκης/Michael Zouboulakis (University of Thessaly) Περί του κοινωνικού χαρακτήρα της ορθολογικότητας στον Άνταμ Σμιθ
On the Social Character of Rationality in Adam Smith

10.40-11.00 Συζήτηση / Discussion

11.00-11.30 Διάλειμμα /Coffee Break

Σάββατο 19 Δεκεμβρίου 2009 / Saturday 19 December 2009

Πρωινές παράλληλες Συνεδρίες / Morning Parallel Sessions, 2A-2B, 11.30-13.10

Παράλληλη Συνεδρία 2Α / PARALLEL Session 2Α


Προεδρείο/Chairs: Aggeliki Christodoulidi-Mazaraki — Eleni Potamianou
Χώρος διεξαγωγής/Location: Αμφιθέατρο Ι. Δρακόπουλος/ Ι. Drakopoulos Amphitheatre


Πολιτική οικονομία και νεοφιλελευθερισμός/Political Economy and Libertarianism


11.30 - 11.50 Philippe Massot-Bordenave (Université de Toulouse II Le Mirail)
Smith and the State of Languedoc in 1764
Ο Σμιθ και η οικονομική διαχείριση της επαρχίας Languedoc το 1764


11.50 - 12.10 Γεώργιος Χρυσάφης/George Chrysaphis (PhD, University of Ioannina)
Κοινωνική εξέλιξη και πολιτική οικονομία
Social Evolution and Political Economy


12.10 - 12.30 Γεώργιος Κριμπάς/George Krimbas (University of Athens)
Division of Labour vs Invisible Hand
Καταμερισμός της εργασίας εναντίον αόρατης χειρός


12.30 - 12.50 Ιωάννης Μηλιός/Ioannis Millios (National Technical University)
Ηγεμονία μέσω του ανταγωνισμού:Το σμιθιανό «αόρατο χέρι» και η ιμπεριαλιστική αλυσίδα
Hegemony through Competition: Smith’s “Invisible Hand” and the Imperialist Chain


12.50- 13.10 Μενέλαος Γκίβαλος /Menelaos Givalos (University of Athens)
Ο Άνταμ Σμιθ και το σύγχρονο νεοφιλελεύθερο πρότυπο. Ασυνέχειες, τομές και ρήξεις
Smith and the Contemporary Libertarian Model: Discontinuities, Innovations, and Ruptures


13.10-13.30 Συζήτηση / Discussion


Ελεύθερος χρόνος / Free time





Σάββατο 19 Δεκεμβρίου 2009 / Saturday 19 December 2009


Πρωινές παράλληλες Συνεδρίες / Morning Parallel Sessions, 2Α-2Β, 11.30-13.10

Παράλληλη Συνεδρία 2β/ PARALLEL Session 2B

Προεδρείο/Chairs: Fonna Forman-Barzilai — Byron Kaldis
Χώρος διεξαγωγής/Location: Νέο Αμφιθέατρο/New Amphitheatre


Ο Σμιθ και η φιλοσοφία του Διαφωτισμού/Smith and the Philosophy of the Enlightenment


11.30-11.50 Δήμητρα Πάνου/Dimitra Panou (PhD, University of Ioannina)
Συμπάθεια και ηθικές κρίσεις: Η κριτική του Reid Sympathy and Moral Judgements: Reid’s Critique of Smith


11.50- 12.10 Παναγιώτης Πανταζάκος/Panagiotis Pantazakos (University of Athens)
Συμπόνοια και συμπάθεια στον Ά. Σμιθ και τον Ζ. Ζ. Ρουσσώ
Compassion and Sympathy in A. Smith and J.J. Rousseau


12.10-12.30 Φωτεινή Βάκη/Fotini Vaki (Ionian University)
Καντ και Σμιθ: από τον αμερόληπτο παρατηρητή στον καθολικό νομοθέτη
Kant and Smith: from the Impartial Spectator to the Universal Legislator


12.30-12.50 Sergio Cremaschi (Università di Piemonte Orientale)
Adam Smith’s Social Theodicy
Η κοινωνική θεοδικία του Άνταμ Σμιθ


12.50- 13.10 Christel Fricke (University of Oslo)
The Invisible Hand and the Moral Law: Smith and Kant on Moral Knowledge
Το αόρατο χέρι και ο ηθικός νόμος: ο Σμιθ και ο Καντ περί ηθικής γνώσης


13.10-13.30 Συζήτηση/ Discussion


Ελεύθερος χρόνος / Free time

Σάββατο 19 Δεκεμβρίου 2009 / Saturday 19 December 2009


Απογευματινές παράλληλες Συνεδρίες / Afternoon parallel sessions, 3Α-3Β, 17.00-19.00

ΠΑΡΑΛΛΗΛΗ Συνεδρία 3A / PARALLEL Session 3A

Προεδρείο/Chairs: Panagiotis Noutsos — Anna Lazou

Χώρος διεξαγωγής/Location: Αμφιθέατρο Ι. Δρακόπουλος/ Ι. Drakopoulos Amphitheatre

Ηθική φιλοσοφία και φιλοσοφία δικαίου / Moral Philosophy and Jurisprudence


17.00-17.20 Θωμάς Νουτσόπουλος/ Thomas Noutsopoulos (University of Crete)
Κατάσταση ειρήνης και κατάσταση πολέμου. Για τη σημασία της σμιθιανής διάκρισης
The State of Peace and the State of War. On the Importance of Smith’s Distinction


17.20-17.40 Ιωάννης Καραγιώργος/Ioannis Karageorgos (University of Patras)
Η ανακατασκευή της χιουμιανής θεωρίας της δικαιοσύνης από τον Σμιθ
Smith’s Reconstruction of Hume’s Theory of Justice


17.40-18.00 Ιωάννης Τασόπουλος/Ioannis Tassopoulos (University of Athens)
Ζητήματα αμεροληψίας στη σμιθιανή φιλοσοφία του δικαίου
Matters of Impartiality in Smith’s Philosophy of Law


18.00-18.20 Μιχαήλ Παρούσης/Michael Paroussis (University of Patras)
Ο Άνταμ Σμιθ και η θεμελίωση της κοινωνικής ευθύνης του οικονομικού υποκειμένου
Αdam Smith and the Foundation of the Social Responsibility of the Economical Agent


18.20-18.40 Mιχαήλ Ψαλιδόπουλος/Michael Psalidopoulos (University of Athens)
Εκθειάζοντας και αγνοώντας. Ο Άνταμ Σμιθ και οι Έλληνες οικονομολόγοι
Praising and Ignoring: Adam Smith and the Greek Economists


18.40-19.00 Συζήτηση / Discussion


19.00-19.30 Διάλειμμα / Coffee Break





Σάββατο 19 Δεκεμβρίου 2009 / Saturday 19 December 2009


Απογευματινές παράλληλες Συνεδρίες / Afternoon parallel sessions, 3A-3B, 17.00-19.00

ΠΑΡΑΛΛΗΛΗ Συνεδρία 3B / PARALLEL Session 3B

Προεδρείο/Chairs: Christopher Berry — Dionysios Drosos
Χώρος διεξαγωγής/Location: Νέο Αμφιθέατρο/New Amphitheatre

Ηθική φιλοσοφία και οι σχέσεις της αγοράς/Moral Philosophy and Market Relations


17.00-17.20 Benoir Walraevens (Université Paris I)
Adam Smith on the Morality of Markets
Η σμιθιανή προσέγγιση της ηθικής των αγορών


17.20- 17.40 Fonna Forman-Barzilai (University of California, San Diego)
Comparatives without Τranscendence: On Amartya Sen’s Smith
Συγκρίσεις χωρίς υπερβατικότητα: Σχετικά με τον Σμιθ του Αμάρτυα Σεν


17.40- 18.00 Maria Pia Paganelli (Yeshiva College, NY)
The Moralizing Role of Distance in Adam Smith
Ο ρόλος της απόστασης στην διαμόρφωση ηθικής κατά τον Άνταμ Σμιθ


18.00-18.20 Σπυρίδων Τέγος/Spyridon Tegos (University of Crete)
Ο Άνταμ Σμιθ για την υποτελή συμπάθεια
Adam Smith on Defferential Sympathy


18.20-18.40 Craig Smith (University of St Andrews)
Adam Smith on Civility
Οι θέσεις του Άνταμ Σμιθ για την ευπρέπεια


18.40- 19.00 Συζήτηση / Discussion


19.00-19.30 Διάλειμμα / Coffee Break


Σάββατο 19 Δεκεμβρίου 2009 / Saturday 19 December 2009

Απογευματινές παράλληλες συνεδρίες /Evening Parallel Sessions 4Α- 4Β 19.30-21.10

ΠΑΡΑΛΛΗΛΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ 4Α / Parallel session 4A

Προεδρείο/Chairs: Menelaos Givalos — Fotini Vaki
Χώρος διεξαγωγής/Location: Αμφιθέατρο Ι. Δρακόπουλος / Ι. Drakopoulos Amphitheatre


Η πρόσληψη του Άνταμ Σμιθ / Adam Smith’s Reception



19.30- 19.50 Χρήστος Γρηγορίου/Christos Gregoriou (Ph.D. University of Ioannina)
Ο Burke και η πρόκληση της Γαλλικής επανάστασης
Burke and the Challenge of the French Revolution



20.50-20.10 Παναγιώτα Ξηρογιάννη/Panagiota Xirogianni (Greek Air Force Academy)
Η επίδραση του Άνταμ Σμιθ στη Γαλλία κατά τον 18ο αιώνα
The Impact of Adam Smith in 18th century France



20.10-20.30 Σπύρος Τουλιάτος/Spyros Touliatos (Athens)
Η θεωρία της αξίας στον Άνταμ Σμιθ και τον Καρλ Μαρξ
The Theory of Value in Adam Smith and Karl Marx



20.30-20.50 Άννα Λάζου/Anna Lazou (University of Athens)
Άτομο και κοινωνία κατά τον Άνταμ Σμιθ και τον Καρλ Μαρξ
Individual and Society in Adam Smith and Karl Marx




20.50-21.10Συζήτηση / Discussion



Σάββατο 19 Δεκεμβρίου 2009 / Saturday 19 December 2009

Απογευματινές παράλληλες συνεδρίες /Evening Parallel Sessions 4Α-4Β 19.30-21.10

ΠΑΡΑΛΛΗΛΗ Συνεδρία 4B / Parallel session 4B

Προεδρείο/Chairs: Ιoannis Prelorenzos — Andy Hamilton
Χώρος διεξαγωγής/Location: Νέο Αμφιθέατρο/New Amphitheatre


Η κληρονομιά του Άνταμ Σμιθ / Adam Smith’s Legacy



19.30- 19.50 Στάθης Ψύλλος/Stathis Psillos (University of Athens)
Causation in the Scottish Enlightenment: the Case of Thomas Brown
Η αιτιότητα στον Σκωτικό Διαφωτισμό: Η περίπτωση του Thomas Brown



19.50-20.10 Daniel Mielgo (Universidad Complutense de Madrid)
The Posthumous Legacy of Adam Smith. A Controversial Heritage
Η μεταθανάτια κληρονομιά του Σμιθ. Μια διαφιλονικούμενη υποθήκη



20.10-20.30 Κωνσταντίνος Πέτσιος/Constantinos Petsios (University of Ioannina)
Παρουσία της σκωτικής φιλοσοφίας στο χειρόγραφο έργο του Αθανασίου Ψαλίδα
The Presence of Scottish Philosophy in Athanasius Psalidas’ Manuscripts



20.30-20.50 Παναγιώτης Νούτσος/Panagiotis Noutsos (University of Ioannina)
Για την ‘πρόσληψη’ και την ‘επεξεργασία’ των ιδεών του Σκωτικού Διαφωτισμού στην Ελλάδα
On the Reception and the Elaboration of the Ideas of the Scottish Enlightenment in Greece



20.50-21.10Συζήτηση / Discussion







Κυριακή 20 Δεκεμβρίου 2009/ Sunday 20 December 2009

Πρωινές παράλληλες συνεδρίες / Morning parallel sessions 5A-5B, 09.00-10.40


ΠΑΡΑΛΛΗΛΗ Συνεδρία 5A/ PARALLEL Session 5A

Προεδρείο/Chairs: Evangelos Moutsopoulos — Athanasia Glycofrydi-Leontsini
Χώρος διεξαγωγής/Location: Αμφιθέατρο Ι. Δρακόπουλος/ Ι. Drakopoulos Amphitheatre


Η αισθητική του Άνταμ Σμιθ / Adam Smith’s Aesthetics




09.20- 9.40 Andy Hamilton (University of Durham)
Adam Smith and the Functional Conception of Beauty
Ο Άνταμ Σμιθ και η λειτουργική αντίληψη του ωραίου



09.40-10.00 Arby Ted Siraki (University of Ottawa)
Adam Smith and the Problem of Taste
Ο Άνταμ Σμιθ και το πρόβλημα του γούστου



10.00-10.20 Γεώργιος Σαγκριώτης/George Sagriotis (University of Patras & University of Crete)
Η κριτική του Σμιθ στον Χιουμ και η ματαιωμένη αυτονόμηση της αισθητικής από την πρακτική φιλοσοφία
Smith’s Critique of Hume and the Canceled Liberation of Aesthetics from Moral Philosophy



10.20-10.40 Συζήτηση/Discussion



10.40-11.00 Διάλειμμα/Coffee Break

Κυριακή 20 Δεκεμβρίου 2009/ Sunday 20 December 2009

Πρωινές παράλληλες συνεδρίες / Morning parallel sessions 5A-5B, 09.00-10.40


ΠΑΡΑΛΛΗΛΗ Συνεδρία 5B / Parallel Session 5B

Προεδρείο/Chairs: Richard Stalley — Eleni Leontsini
Χώρος διεξαγωγής/Location: Νέο Αμφιθέατρο/New Amphitheatre


Η κλασική κληρονομιά του Άνταμ Σμιθ / Adam Smith’s Classical Heritage



09.00-9.20 Νικόλαος Ψαρρός/ Nikolaos Psarros (University of Leipzig)
The Entrepreneur as Platonic Guardian
Ο επιχειρηματίας ως πλατωνικός φύλακας



09.20-09.40 Ελένη Καραμπατζάκη/Eleni Karabazaki (University of Ioannina)
Στωικές επιδράσεις στον Άνταμ Σμιθ
Stoic Influences on Adam Smith



09.40-10.00 Χρήστος Μπαλόγλου/Christos Baloglou (PhD, Frankfurt)
Ο Σενέκας και ο Άνταμ Σμιθ
Seneca and Adam Smith



10.00-10.20 Κυριάκος Δημητρίου/ Kyriakos Dimitriou (University of Cyprus)
The Classical Context of Adam Smith’s Philosophy
Το κλασσικό πλαίσιο της σμιθιανής φιλοσοφίας



10.20-10.40 Συζήτηση / Discussion



10.40- 11.00 Διάλειμμα / Coffee Break


Κυριακή 20 Δεκεμβρίου 2009/ Sunday 20 December 2009


Καταληκτήρια συνεδρία / Closing plenary session


Προεδρείο/Chairs: Stavroula Tsinorema — David Raynor
Χώρος διεξαγωγής/Location: Αμφιθέατρο Ι. Δρακόπουλος/Ι. Drakopoulos Amphitheatre




11.00 – 12.00 Στρογγυλό Τραπέζι σχετικά με το καινούργιο βιβλίο του Ryan Hanley (Adam Smith and the Character of Virtue, Cambridge: 2009)
Round table on Ryan Hanley’s new book (Adam Smith and the Character of Virtue, Cambridge: 2009)
(Ομιλητές/Speakers: Samuel Fleischacker, Dionysios Drosos, Spyridon Tegos, Ryan Hanley)



12.00- 13.00 Samuel Fleischacker (University of Illinois)
True to Ourselves? Adam Smith on Self-Deceit
Πιστοί στον εαυτό μας; Ο Άνταμ Σμιθ για την αυτο-εξαπάτηση



13.00-14.00 Συμπεράσματα/Concluding remarks



14.00 Δεξίωση / Post-Conference Lunch